Bài 1 – Nến Nhật Không Phải Để Nhìn, Mà Để Cảm
🎯 Tư duy cấp độ 3:
Ở những cấp độ đầu tiên, trader học cách nhận diện nến: cây nào là Doji, cây nào là Hammer, cây nào là Marubozu. Đó là giai đoạn nhận mặt chữ.
Đến cấp độ 2, bạn học cách đọc ngữ pháp của nến: mối quan hệ giữa các cây, vị trí trong xu hướng, xác nhận hành động giá, logic dòng tiền.
Nhưng ở cấp độ 3, bạn không còn nhìn nến theo hình dạng – mà là cảm nhận chuyển động phía sau hình dạng đó.
“Cây nến không kể cho bạn biết chuyện gì đã xảy ra, nó đang thì thầm cảm xúc đang hiện hữu.”– Nguyên Thông Quán
🔍 Góc nhìn hệ thống:
🧠 Chiến lược cảm nến:
1. Bóng dài = cảm xúc mạnh
Một cây nến có bóng dài (trên hoặc dưới) không chỉ là dao động – đó là nơi ai đó đã cố gắng kiểm soát thị trường nhưng thất bại.
Ví dụ: Cây Shooting Star ở vùng kháng cự mạnh = Phe mua đang hưng phấn, vào sau → bị úp sọt bởi lực bán chốt lời → dấu hiệu “kẹt lệnh”.
2. Không thân = không rõ lập trường
Doji không phải là trung lập – nó là sự tranh giành kịch liệt mà chưa bên nào thắng. Xuất hiện ở đỉnh = cảnh báo lật chiều. Ở đáy = nguy cơ kiệt sức bán.
3. Thân dài = quyết đoán
Một Marubozu không bóng cho thấy thị trường đang một chiều tuyệt đối. Nhưng điều quan trọng: ai đang rượt đuổi ai? – Lệnh mới vào hay lệnh cũ đang xả?
📉 Tình huống thực chiến:
- Trên đồ thị VN30F1M khung 15 phút, trong phiên đáo hạn phái sinh:
- 13:30: Một loạt Marubozu trắng phá vỡ vùng 1245 → tưởng là breakout.
- Nhưng 13:45: Xuất hiện Doji bóng trên dài tại 1249 → dấu hiệu lực mua hụt hơi.
- 14:00: Một cây Bearish Engulfing nhấn chìm toàn bộ vùng breakout → bẫy tăng, dòng tiền lớn xả hàng.
👉 Nếu chỉ nhìn mẫu hình, bạn sẽ bị dụ vào lệnh. Nhưng nếu cảm nhận được sự phấn khích và kiệt sức đằng sau cây nến – bạn tránh được cú bẫy ngọt ngào này.
🧘♂️ Bài tập rèn luyện trực giác:
- Mở lại biểu đồ bạn từng giao dịch – đánh dấu nơi bạn vào/ra lệnh.
- Tắt tên mẫu nến – chỉ nhìn bóng, thân, vị trí và volume.
- Hãy mô tả: Ai đang sợ? Ai đang tham? Ai đang mắc kẹt?
- Viết ra như đang kể lại một trận chiến.
🔑 Tóm kết chiến lược:
- Không nhìn cây nến – hãy đọc “nỗi sợ và tham vọng” trong đó.
- Cảm xúc là dấu vết – cây nến là ngôn ngữ.
- Trực giác được rèn qua hàng ngàn lần quan sát cảm xúc thị trường, không phải học thuộc mẫu hình.
📌 Hình minh họa: "Tầng cảm xúc trong nến Nhật"
